Skrzynia biegów to nieodłączny element samochodu. Jej podstawowym rodzajem jest manualna skrzynia – w Polsce aż 90% aut posiada właśnie ręczną skrzynię. Opiszemy więc pokrótce budowę i sposób działania tego podzespołu.

Silnik samochodu do pracy wymaga stosunkowo wysokich obrotów (600-1000 na minutę), natomiast po ok. 5000 obrotów dalej nie funkcjonuje. Jego maksymalna siła uciągu jest więc niejako ograniczona wymienionymi wyżej wartościami.

Z tego też powodu w autach stosuje się skrzynie biegów. Gdyby nie one, niemożliwa byłaby płynna jazda i rozwijanie coraz większych prędkości – dzięki niej zakres prędkości jest bardzo szeroki. Od 0 km/h do V-max, kierowca dysponuje kilkoma (w zależności od samochodu 4, 5 lub 6.) przełożeniami.

Mimo swojej skomplikowanej funkcji, manualna skrzynia biegów nie jest specjalnie złożonym elementem. Co prawda ilość zębatek i kół może przyprawić o zawrót głowy, ale wbrew pozorom nie należy ona do najbardziej zaawansowanych technologicznie systemów w aucie.

Teraz postaramy się opisać nieco działanie manualnej skrzyni biegów. Otóż, silnik napędza wałek sprzęgłowy skrzyni biegów poprzez sprzęgło, przez co wałek sprzęgłowy wiruje z taką samą prędkością co wał korbowy. Napęd przekazywany jest następnie do kół zębatych, które odpowiedzialne są za zmianę przełożenia, umożliwiającego jazdę różnymi prędkościami. Manualna skrzynia biegów umożliwia także na jazdę na biegu wstecznym, a więc do tyłu.

Manualna skrzynia biegów wykorzystywana w samochodach różni się od skrzyń zamontowanych w innych pojazdach tym, że zamiast układu kół zębatych i łańcucha posiada dwa zespoły kół zębatych. Jeden z nich jest po prostu przedłużeniem wałka sprzęgłowego, natomiast drugi umieszczony jest na wałku zdawczym, odpowiedzialnym za przekazywanie napędu na koła pojazdu.

Koła zębate na wałku zdawczym są ściśle dopasowane do drugich kół (umieszczonych nota bene na wałku pośrednim), choć nie mają one takich samych wymiarów i jednakowej liczby zębów, nie są ich kopią. Koła zębate są umieszczone na wałku zdawczym w określonych miejscach, nie są jednak na stałe przytwierdzone, tylko zamontowane przy pomocy łożyska. Jeśli kierowca włączy dany bieg, koło zębate na wałku głównym zostaje zablokowane wraz z biegiem, a cała siła napędowa przechodzi na koło zdawcze i… koła samochodu. Oczywiście, nie bezpośrednio, bowiem musi jeszcze przejść przez zespół kół zębatych mechanizmu różnicowego, zwanego popularnie dyferencjałem.